Share |

Wednesday, March 9, 2011

Kan damchhûng nîte chhiar dàn tùr min zirtîr ang che

Kan damchhûng nîte chhiar dàn tùr min zirtîr ang che
-Ellis H.Pachuau
Hmanni lawk chauh kha emaw kan ti a, khami kum a\ang pawh khán krismas vawi 25 kan lo hmang leh dáwn reng tawh hi a lo ni a. Kan Lalpa pian a\anga kum Sangkhat Zakua Sawmriat leh Paruk a ni a, K|P member ni tùrin kum MLA term khat tehmeuh ka la hmabâk a. Ngaiteh, a hun a lo thleng ta nge nge a. Kan khua-ah chuan nidanga rawn kal ngai lem lo leh lo kal ve tawh \hìnte chu an rawn pung khâwm a, khual \ha chu an rawn kal nguah nguah a. Engtik lai maha awm nawn leh tawh rêng rêng lo tùr Bial Inkhâwmpui hnuhnung chu kan Kohhranin a thleng a lo ni reng a.

Bial Inkhâwmpui hnuhnung a ni satliah lo va, Pastor Bial pakhata lungrual taka awm \hìn kha Pastor Bial pahniha in\hen a lo \ûl ta reng mai. In\hen hi chu lei dàn a ni rêng a ni. Israel fate pawh an lo pung zêl a, Chungnungberan hnamte ram a pêk laia, Mihring fate a then lai khán Israel thlahte zatin Hnamte ramri a kham a nih kha.Tin, lei chung zawng zawnga awm tùrin bul hmun khat vekin hnam tin mi a siam  a, an tán hun bite a ruat a, an awmna rite pawh a khamsak a tih ziak ang khán (Tirh.17:26). Keini, bial pakhata awm \hìn pawh kha kan duh emaw duh lo emaw pawh nisela, Pathian remruatin ramri kham a lo ngai ta si a ni.
Kha Bial in\hen khán ka la hriat reng chu…Pa Pka(PK Lalthankima) leh Pa B-a (Upa C.Lalbiakdika- He leiah tawn tùr a awm tawh lo va, a Lalnunnêma kiangah min ngai loten a chàwl ta) ten |ing\ang perha zai an hruai kha a ni. Pa Pka leh Pa B-a hi kan inah an thleng a, chuan…a hnu-ah Nu Chhuangi (Pa B-a nupui lo ni ta) kha an thleng a, khata \anga intawng chho kha ni tak maw aw…tiin ka ngaihtuah mai mai \hìn. Chu lam chu sawi thui vak pawh tum ila, sawi tùr ka hre thui lem lo, i duhtâwk ang.
Pu Lalruatkima (Zawngin), Bial Leader lo ni tawhin Bial Conference-a Solfa min zirtîr dàn dangdai lutukte kha han sawi vak dáwn ila chuan hmun hian min daih dáwn lo va :- sign herawt tia a sawi te kha…pui riap riap tak a ni.
Phullen Vengthar-a Bial K|P Conference nghah a nih \um khán Branch aiawha Palai tùra ruat ka ni ve hlauh a, leilung piantirh ata ka tán a vawi khatna a ni bawk a. Rorel laiin \awngkam dêngkhawng leh mi tih dàn ang lo deuha ka tih hlauin ka pa’n min zilh lâwk nasa khawp mai a. Agenda zawng zawnga din tum loh tùr tihte min hrilh a…Leadership training min pe hi a lo ni reng tih tun hnu hian ka hre chhuak chauh. Leadership training hi kan mamawh nasa hlawm si a, mi inzir \ha peih lote hi hruaitu \ha an ni ngai bawk si lo.
A nih lah rêng tak a, Committee / rorèl nikhuaa awm dàn thiam lo hi pa intifing pui pui zîngah kan kat nuk nia…Agenda-te hi engtin nge kumhlui lamah khán kan lo ngaihtuah tawh \hin…kan kalpui tawh \hina a \hat lohna nia kan hriat kan lo sawi tawh dàn te…a \hatna te, a nghawng theih thil chi hrang hrang- Kohhran kalphung a kalh em? K|P tihah a mawi em etc tihte hi lo ngaihtuah lâwk \hìn tùr hi a ni rêng a. Mi sawi ên a\anga \hat hmél deuha lo sawi…a hnua han belhchian / han hman dáwn tak taka lo \ha leh hauh si lote hi a awm bawk a. Chuvàngin rorèl hi fimkhur a pawimawh a ni. Committee member kan nih chuan Committee Meeting hian taima leh fimkhur taka kan rél \hìn a, kan lo inbuatsaih lâwk pawh a pawimawh a ni. Committee kohna sem lâwk \hinte hi Agenda  lo ngaihtuah lâwk theih nán a ni a, Committee Kohna sem a niha kan ah \hat ang anga Meeting neih huna keu pharh ringawt \hìn hi kan Bial-ah hian engzat tak awm ang maw? I han luhchilh law law lawk teh ang : Committee meeting hi a pawimawh tehlul nên…a duh fir zualte phei chuan, “Thawmhnaw hâk chungchángah pawh inkhâwm anga inngaih tùr a ni,” an ti a. |henkhat chuan T-Shirt nghâwng nei lo chu sawi loh Jersey leh thu inziak râng rei ruai hâk \ut chîng pawh kan awm nia! Kei hi a duh fir páwl ka ni. K|P Committee-a jeans kekawr an rawn hate hi kei chu ka mit a kham mai \hìn. Thawmhnaw chungchángah hian rawngbâwltute hi kan inênfiah pawh a \ûl khawp mai. Tin, thawmhnaw hâk tùr chi hrang kan ngah lo a nih phei chuan thawmhnaw kan lei dáwn hian lei tùr chi kan thlan thiam pawh a \ûl ve a nia.
Ka kual thui ta. Khami Conference \uma Bial K|P Asst.Secretary Pu H.T.Lalthianghlima’n Chhangthawp a hâk kha ka mitthla-ah a la châm reng mai…
|umkhat chu Pu K.C.Zahmingthanga, Bial Committee member khán min en ang héháw a, “In kawng laih chu in zo dáwn tawh em?” min ti ngawt pêk a. Kei lah ka hawi ã nasa mai. Ka hawi ka-hãu mai si a, a hnu deuhah chuan, “Pawi kawng lai emaw ka ti che a!” a la ti zui a! Ka ngaihtuah lêt leh hian amah kha Gorkhali thingzai a an chìp chèp nên ka ti rilru leh hnuhnawh a. Pu K.C.-a hian ka pa pawh Luangpawn-a K|P Conference nghah a nih \umin, “Thil dang engmah pêk tùr che ka nei si lo va…” tiin lehkha chhe hlãwm a lo hnawn tawh hi a lo ni a! 
Phullen Kohhrana K|P Conference nghah a nih \um khán ka thlen inah tuk\huan kan ei tùr, dawhkan kil hnu-a ka \awng\ai lai takin thlen in naupang tê khán, “Ah…a \awng\ai ve nia,” a lo ti pêk a. Nuih a za duh ngei mai. Khaw vawh lai a ni si a, chât a nat hun lai a lo ni bawk nên, khami \um khán sahbawnsen ka hmang sual pêk a ( ka ngeih lo a ni ber ang chu!), ka hnar kha a chât khir ta tlat mai a nih chu. Khata \ang khán Sahbawnsen  hi ka hmang nawn leh ta lo.
A kum ka hre ta mai lo…1991 niin ka ring ber…Pa Làwma (P.C.Làwmkima of Phullen Vengthar Branch)-ten Biak in chhûnga Drama an chang- Fapa Tlanbo an chang a, an han thle buk buk maite kha mitthlá-ah a la châm reng mai. Chu mai a ni lo, Biak In hma tualzâwla an Drama Show (Man Soul Khawpui – Indona Thianghlim), thimtham, thosi kára an han âu dum dum mai kha chu rapthlâk tak chu a ni.
Bial Zaipawl lo hah \hin dàn tùrte kha aw…Tv.Lalthara (of Zawngin) te Phullen-a Bial Zaipawl hla zir tùra chakai kal ang maia an han kal hèr tlûn tlûn \hìn te kha mitthlá-ah a châm reng mai. Kawng kal hah \euh chunga hla khirh tak tak an han zir \hìnte kha, lainatawm tak chu an ni e. 1991 K|P Conference a\ang khán U Thansiampuii Contralto hnehzia kha ka hria, kan la naupang bawk a… Ka dáwn \hìn ropuina ram tih hla kan sak laite khán a thunawn luh chiahah chuan contralto ngaithla tùrin kan zai kha kan châwl daih zêl. He hla kan sak apiangin tun thleng hian ka la hre chhuak ziah. Zaipawl sawi chuan Pu |ana mitthlá-ah a lo lang lo thei lo; a thawhrimzia kha a fakawm ka ti. 1991 Conference vekah khán CK|P a\angin Dr.Thangkungi leh Lalthansiama Tochhong (Conductor, Mizoram Synod Choir) an rawn kal kha a ni a. Kohhran Zaipawl pakhat chuan Slur sak dàn tùr kha an tidik lo deuh a.: A-a-a-a- ti khán an lam ri kauh kauh mai a! Pu Siama beng kha a lo kham deuh a, aaaaaaaa tia lam tùr a lo nih zâwk dàn a sawite leh Guitar hrui ri dik lo chunga zai hruaituten an hruai, herhmil tùra a tih thute kha ka lo la hre ve kar. Dr.Thangkungi lah kha Zawngin khuaa kal tùr a ni bawk a, a nauten ‘Zawng’ hawn tùrin an lo chah vei ráwl nên!
Khaw hrang hrangin a siam Pastor Bial kan nih miau vàngin hman deuha Bial K|P Committee Meeting nei tùra Luangpawn, Zawngin, Thanglailung(Phullen S) a\anga an kal khâwm \ak \ak \hìnte kha theihnghilh rual a ni lo. Ka pa (Lalremmawia) Racksack (Ramhmangaih rawksai hring) nêna zîng var\iana Phullen lam a pan \hìnte kha ka mitthlá-ah a la châm reng mai.
Tunah zawng kum sul tam a lo vei ta reng mai. Hun liam tawh zawng zawng kha ngaiin auhkir pawh tum ila kan aukir thei tawh dáwn lo va, kan tihdik lohte pawh kha a dik lo ang angin a kal liam tawh a ni. Tunah hian zirna leh eizawnna avàngin hmun hranah ka lo awm ta a, Phullen Pastor Bial K|P Conference-ah hian Palai badge ka bel leh tawh ngai lo mai thei. Chuvàngin, sawi tùr neuh neuh ka ngah ve a ni. Kan Bialin kan chin \hin \ha ka tih êm êm chu (tunah hian chhunzawm zêl a ni em ka hre lo) Kohhran / Branch tê inthliarna awm hauh lo va, rorél palai inzat kan intîr \ang \ang \hìn kha a ni a. Rorèl nikhua hian bán phara thu tihtlûk ngai a awm \hìn a, Committee member zawng zawng palai awmna-ah chuan bán tam tam thu khán kal mai a awl \hìn a, Kohhran/ Branch tê tán a hrehawm êm êm \hìn a ni.
Ram Dànpui chuan mi puitlinga a chhiar chin chu kum 18 a ni a, tunah chuan kan Bial chu kum 18 mai pawh ni lo kum 25 kan lo ni ta. Chuti a nih chuan kan Bial hi han inenlêt ta ila, mi puitling zia angin kan awm em? Kan chêt dàn hi a puitling tâwk em tihte ngaihtuah ilangin. Mi pakhat chu a nuin a pua a, a lû a lianin a hmél a fel fak si a, a kutke a têin mahnia dinga kea kal thei rual kha a ni lo va, miten, “I lû a lian si…I nu lû ai pawhin a lian alãwm, nangmahin kal ve mai ta che,” an tih chuan ani chuan, “Kan \hang thei lo a ni ve mai alãwm,” a ti ve zat zat an ti! Keini pawh hi kutke, taksa dang \hang lo va lû chauh \hang kan ni palh em? Hman deuh hlek kha ngaihtuah chuan tunah zet chuan Kohhran tinin Biak In pawh kan nei \ha chho tawh viau hlawm a, thil lâwmawm tak a ni. K|P Member pawh kan pung ta viau mai, thil lâwmawm tak a ni. Chutih rual chuan K|P member nih chauha lungawi, Biak In lama inkhâwm ngai lo kan pung \euh ringawt em? Tihte ngaihtuah ila, Member-ten Biak In lam an hawi a pawimawh si a.
Kum 25 kal ta chhûng khán kan theih tâwkin K|P huang chhûngah rawng kan lo bâwl pawh a ni mai thei. Theihtâwp chhuaha rawng bâwl kan nih chuan a lâwmawm, Min Chhandamtu hminga theihtâwp chhuaha kan \ang tluka hlu hi a awm chuang dáwn em ni? Nimahsela, kan ti \âlh teh ang. Israel fate chuan a pui a nawiin Kanan ram an pan a; mahse, ramtiam thleng chu mi tlemtê chauh an nih kan hriat kha. Ramtiam thleng zo lo va awm ta mi tam takte khân ramtiam thlengte tawn ang tam tak tawngin, an tih ang tam tak an ti ve tho. Keini pawh hi han inbihlêt ila, K|P thiltih hrang hrangah a kûl a taia thawk, a hrehawm leh a harsa lai zawng zawng pawh paltlang ve vek; nimahsela, rawngbâwlsak tùr dik taka rawngbâwlsak chuang si lo kan lo ni palh ang e. Buh tak leh buh lem chu lo \o za mai mai rawh se tih a ni bawk si a. Kan inenfiahna tùr chu mite tih dàn ni satliah lo, mite mitmei vèn vàng ni lo, mite thurâwn ni mai lo Isua Kristan engtin nge a tih? tih inzawt chungin, Krista avàngin rawng i báwl ang u.
Sam ziaktu chuan, “Nanga ngaih chuan kum sângkhat hi nimin ral ta ang lek kha a ni si a, Zan vên khat chhûng ang lek bawk a ni. Anni chu tui lian angin i lên bo \hìn a; \hang khat mû ang chauh an ni; Zîngah chuan hlobet chawr chuak ang an ni.  Zîngah chuan a lo duahin a chawr chhuak a; Tlai lamah chuan ah thlûkin a awm a, a vuai \hìn…..Kan dam chhûng ni zawng zawng hi i thinrimna-ah a ral \hìn a: Kan dam chhûng kumte hi thawnthu angin kan titâwp \hìn. Kan dam chhûng kumte chu kum sawmsarih a ni a, Chakna avângin kum sâwmriat pawh a ni thei a; Nimahsela a reina chu thawhrimna leh lungngaihna mai a ni; A ral thuai a, keini pawh kan thlâwk bo \hìn a nih hi. Kan dam chhûng nite chhiar dàn tûr min zirtîr ang che, Finna thinlung kan neih phah hialna tûrin....Aw, zîngah chuan i ngilneihnain mi titlai ang che; Kan dam chhûng zawng zawng hian kan hlima kan lawm theihna tûrin,” tiin a ziak a.Vawi khat chauh I nula / tlangval dáwn a, i damchhûng ni hi engtin nge i chhiar ve dáwn le? Vawi khat tlangval / nula ve nafam chu K|P-ah kan \hatlai hun hmangin damchhûng nî chhiar ang u.
Tirhkoh Paula’n Kolossa khuaa mite hnênah fuihna thu a ziah : “Tin, in tih apiang chu thusawiah emaw, thil tihah emaw ama zârah Pa Pathian hnêna lâwmthu hril chungin Lalpa Isua hmingin ti vek rawh u....A rulhna roluah tùr chu Lalpa hnên ata in hmu dáwn tih hriain, in tih apiang chu mihring tán anga ti lovin, Lalpa tán anga ti zâwkin, châk takin ti rawh u; Lalpa Krista rawng in bâwl a nih hi” tih hi vawng reng chungin damchhûng nî i chhiar ang u.***
ehp/2010

No comments: