Share |

Saturday, September 1, 2012

Khawiah nge chaw i zawn?

Chhiar tur :
Hebrai 10:25     : |henkhat tih dan anga kan inkhawmte bansan lovin, infuih tawn zawk ang u; ni chu lo hnai telh telh a inhriatin infuih tawn nasa leh zual rawh u.
Johana 10:11    :    Kei berâm vengtu \ha ka ni; beram vengtu \hain beramte tan a nun a pe thin.
Marka 14:38    :    Thlemnaa in luh loh nan inring rengin tawngtai rawh u. Thlarau zawngin a peih a, tisa erawh chu a chak lo a ni,” a ti a.
Tirhkohte 17:11    :    Chuta mite chu Thessalonika khuaa mi ai chuan an lo tha zawk a, chutichuan rilru lawm takin thu chu an pawm a, an thusawi chu a dik leh dik loh hriat nan ni tin Pathian Lehkhaah an zawng thin a.

THUHMAHRUAI :
Tunlaiin mahni lawina Kohhrana khamkhawp hmu zo lo, hmun danga puarna tùr chaw zawng kan awm ta nual mai ! Mahni lawina Kohhran Biak In dár a rîk reng lai pawha khawii maw mi \hutna pindan vêla lo interek hrang duh páwl kan awm ta zêl a. Chû’nghote chuan mahni Kohhran hruaitute chu an hmu khawro a, mahni hming bula Evan. tih indahchawpte thu sawi chu inhnawhpuar nána hmangin, an thu a khal lutuk a, Kohhranah leng lova inhriain Kohhran an chhuahsan mêk zêl a.
    Kohhran pawh bêl chiang uk lova ‘Kohhran hi engmah a ni lo’ ti tâwk kan awm ta zêl bawk a. Kohhran tihsual chang ran mai, kohhran a mualphona tura lo phur viau tâwkte kan awm. Kan ramah hian Kohhran hi awm ta lo se eng nge kan an ang aw..... Kohhran chu mimal nun kaihruaitu a ni a, chhungkaw nun zirtîra vênghimtu a ni kan ti thei ang.

    Kan chang chhiar Johana 10:11-ah khan Isuan  “Kei berâm vêngtu \ha ka ni” a tih thu kan hmu a. Berâm hi ran sawngnâwi tak an ni a, an pute hian an ei tùr chaw \ha awmna hmun leh tui \ha awmna hmun an zawnsak a, anmahni ngeiin hma hruaiin an berâmten an pute hnung an zui thin a ni. A rualin an tlá a, berâmpuin a véng \hìn a, chhûnah an tlá a, tlãiah berâmpu chuan a huangah him takin a khung leh \hìn a ni.  An tlat laiin a huhovin an tlá a, him takin berâmpu chuan a véng \hìn. A ruala tla \hìn zînga a koham zual chuan hmundangah chaw an zawng a; hmun dang, a pettu tlemna-ah chuan hnimhnah pawh a chawr noin a duah \ha ngei ang. An hmuh \ha \ha chu an láwr a, an tlai a, an irh awk awk a, khaw dang hawi lovin an pet mial mial a, an hriat loh hlânin a rual zîng ata an lo awm hla tawh si a, an \hiante chu an ngaihtuah chang lo mai nilovin mi ã-ah an ngai a, an inrin loh hlânin sa leh rálin a lo la a, véngtu awm tawh hek lo, an duham luatah an pil bo hlen ta \hìn a ni.
    Nang, khawnge chaw i zawn ve le? Kan chaw zawnna tur kawng 3 chauhin han sawi ila.
   
I.   KOHHRAN INKHAWM:
    Kohhran hmasa hun lai a\anga kan thlìr chuan, Pathianin Amah an biak theihna tùrin Sunagog sa tùrin a ti a, khaw tinah an sa a, chutah chuan Pathian an be \hìn. Sunagog an neih hma chuan luikamah te, mimal inahte pawh Pathian an be \hìn.
    Tunlai khawvêlah Biak In-a inkhâwm kher lo pawh hian Pathian pawlna awlsam zawk leh tha sen ngai lo zawk a tam ta awm e. TV ah te Pathian thusawi \ha tak tak ngaihthlâk tùr a awm. Mahni inah pawh nitin hisapa chhiara Lalpa pawlna tur booklet / lehkhabu te pawh a awm nual mai. Bible study lam tui mi tan pawh belh tur a tam tawh awm e. Pathian malsawmna kawng tinrengin kan dawng a, chu’ng malsawmna kan dawnte chuan Pathian biak buk min hlattir zel a. Biak in aia \huttna nuam zawk in lamah kan nei a, Biak In kan hmuh leh ngaihthlak aia hmuhnawm leh ngaihnawm zawk in lamah kan inchhawp rup bawk a. Biak in pan a har ta hle a ni.
‘Kohhran Biak Ina mu thlu lâp lâp páwl chhuak an awm ngai lo’ an ti \hìn a. Hei hi mutthlu fak mawina mai mah nise, fiamthu awmze ril tak nei a ni. Miin Kohhran a nghen tlat chuan a tán a him tlat a ni. Kohhrana kan inkhâwm tlat chuan khawvêlin a ken buaina leh rin hranna, thil hriat chian tâwk lohte a lo awmin Kohhran hruaituten thil awmzia chiang takin an hrilh \hìn a ni. Kohhran inkhâwm pawimawha inkhâwm ngai lo, mahni tal tala tal ringawt chuan chû’ng chu an hre ve lo va, páwn lamah nghenchhan nei lo tê tê te thusawi chu an la vung vak a, an buai phah \hìn a ni.
     Kan Kohhran Thurin namber XI-na chuan ‘ Ringtu zawng zawng tih tur chu Kohhrana inpawlho tura inzawm khawm te....Amah beho tura inkhawm te, A thu hril ngun taka ngaihthlakte...’ tiin a sawi a. Biak Ina inkhawm a pawimawhna te kawng 4 chauhin han tarlang ila:
   
1.    Insawizawina a ni : Miin a peih vang leh châk vàng pawh ni lovin a tána \ha tùrin a insawizawi \hin. Vawi khata zawh nghal vek theih a ni lo va, peih rei leh chhel taka tih \ang \ang a ngai \hin. Inkhawm pawh hi chutiang tho chu a ni: Thlarau lam nunah do tur, hneh tur leh hmachhawn tur tam tak hmachhawn tur chuan insawizawi nasat a ngai a. Inkhawm hi kan thlahthlam tur a  ni lo vang.
2.    Chaw lakna hnar ( Chaw bel a ni):  Mihringte chuan ni tin chaw kan ei a, a eng ber nge kan \hatpui tih hriat si lohin kan \hatpui tlat si a. Chutiang tho chu Inkhawm pawh hi a ni. Pathian biak nana kan tih zawng zawngte hian ringtu nun a chawm lian \hin a ni. Bawng pawhin a puin chaw a pekna a hria angin, keini pawh hian Pathianin a mite a chawmna hmun Biak In hi kan hriaiin kan pan \hin tur a ni.
3.    Pathian pawlna hmun a ni: Amah Pathian ngeiin ‘ka awm ang’ a tihna hmun leh ‘ ka ngaithla ang che u’ a tihna hmun a nih avangin Pathian pawlna tak tak chang turin kan awm tam a ngai \hin. Hmundang ramhnuai vela Bethel hi ka sawi chhia ni lovin, hmun hran pan hi a \ul lem em ni? ‘Ka awm ang ‘ a tihna hmun pan mai hi a finthlak zawk.
4.    Ringtute Intihchaktawnna a ni : Pathianin ‘Amah chauhva awm a \ha lo ve’ a tih angin awm ho va, khawsa ho va, intichak tawn a, kan mangan thlaphanna te inhnemtawn tur kan ni. Kan lawmna inhriatpui a, kan chak lohna inhriatpuia inpuitawn tur kan ni a. Chumi atan chuan inkhawm hi a pawimawh em em a ni.

II    BIBLE CHHIAR :
“Pathian thu hi a nung a, thil a ti thei a, khandaih hriam tawn eng ang ai pawhin a hriam a, nunna leh thlarau, ruhtuah leh thlîng phêl hrang khawp hialin a chhun thei a, thinlunga ngaihtuah leh tumte hi a hre nghâl thei a ni” tih thu Hebrai 4:12-a mi hi kan chhiar foin a rinawm. Pathian thu hi thil tithei lovin a awm ngai lo tih kan hria. Tirhkohte Thiltih 17:11 kan chhiar chuan ‘an thusawi chu a dik leh dik loh hriat nan ni tin Pathian Lehkhaah an zawng thin a’ tih ziak kan hmu a, Beroia khuaa mite sawina a ni a. kan thu dawn zawng zawng kha ihe lova kan zawm nghal ngawt chuan a fel lo va, Bible-ah engtin nge a inziah tih kan finfiah a pawimawh a, finfiah tur chuan Bible kan chhiar taihmak a, kan hriat a pawimawh a ni.
    Bible kan chhiar hian First person (a titu) angin kan chhiar thin tûr a ni a. Chumi awmzia chu kan thu chhiar rêng rêng kha keimahni inchanin, kan chhiar laiah khân kan tel ve zêl tûr tihna a ni. Johana 3:16&17 lo chhiar dawn ta ila : “Pathianin Ellis-a a hmangaih êm êm a, chutichuan a Fapa mal neih chhun a pe a,… Ellis-a thiam loh chantîr tûrin Pathianin a Fa khawvêlah a tîr lo, Ellis-a chu amah avanga a dam theihna tûrin a tîr a ni zâwk e.”
    Heti ang zêl hian tihtak zetin Bible hi chhiar thin ila, kan nun ram a thlengin mi pawh a khawih thûk ngei ang. Midangte tâna chhiar liam mai lovin keimahni tân ngei kan chhiar tawh ang a, kan thu chhiar laiah chuan a changtu kan ni zêl tawh ang. Chutichuan, kan chak lohnate siam tharin Pathian tan rinawm taka thawk zel turin kan inpe zual deuh deuh ngeiin a rinawm.

III.    |AWNG|AI:
    Ringtu nghet ni tur chuan kan taksa, kan hun leh kan nun hi Isua tan kan pek a ngai. Chutiang inpekna chu reilote atan chauh ni lovin kan damchhung daih tur a ni. Hemi kawnga kan theihnghilh hauh loh tur, nitina kan tih makmawhchu \awng\aina hi a ni.
    Kan chang chhiarah khan ‘Thlemnaa in luh loh nán inring rengin \awng\ai rawh u’ tih kan chhiar kha. Kawng dik kan zawh theih nan mahni ngaih dan dana kal ngawt mai lovin,  kan \awng\ai a pawimawh hle a ni.
     Kan pianthar hian Pathian thu kan duh luatah kohhrana thuhriltute kham khawp lovin hmun dangah kan kal a, berâm rual zînga tlahrang ang main kan bo phah \hìn. Taima taka Bible chhiar tlak tlak leh hlâwkna hmu nghal lo pawha rinawm taka Kohhran inkhâwma kan inkhâwm ngar ngar hi kan himna tùr a ni zâwk. Rilru-a chham tur pawh hriat mang loh khawpa hul chang pawha \awng\ai ngar ngar i tum ang u. Kohhran hi Lal Isua din leh Thlarau Thianghlimin a chenchilh tlat a nih avàngin Kohhran i bêl tlat ang u.
Lalpan malsawm rawh se.